بازار بورس
حدود ۵۰۰ سال پیش در یکی از شهر های بلژیک گروهی از افراد در مقابل منزل فردی بنام واندار بورس گرد هم آمدند و اوراق بهادار دادوستد کردند. از آن هنگام هر مکانی که در آن اوراق بهادار معامله می شد بورس نام گرفت.
اولین بورس دنیا در شهر آنورس بلژیک ایجاد شد. در حال حاضر در اغلب کشورهای دنیا تشکیلات بورس وجود دارد و فدراسیون بورس های جهان به عنوان یک سازمان هماهنگ کننده بین المللی نسبت به همکاری و تشریک مساعی بین بورس ها، حفاظت از منابع و حقوق صاحبان سهام و توسعه بازار سرمایه فعالیت مینمایند.
بورس نیویورک، بورس لندن،بورس توکیو، بورس تورنتو و بورس شانگهای از حیث ارزش بازار جزء بورس های مهم دنیا به حساب می آیند .
سابقه تشکیل بورس در ایران
ایده اصلی تشکیل تشکیل بورس در ایران به سال ۱۳۱۵ بر میگردد. در این سال یک کارشناس هلندی و یک کارشناس بلژیکی به منظور بررسی و اقدام در مورد تهیه و تنظیم مقررات ناظر بر فعالیت بورس اوراق بهادار به ایران آمدندْ اما مطالعات آن ها با آغاز جنگ جهانی دوم متوقف گردید . پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، مجددا در سال ۱۳۳۳ ماموریت تشکیل بورس اوراق بهادار به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی وقت محول گردید. این گروه پس از ۱۲ سال تحقیق و بررسی در سال ۱۳۴۵ قانون و مقررات تشکیل بورس اوراق بهادار تهران را تهیه و لایحه مربوط را تقدیم مجلس شورای ملی نمود. این لایحه در اردیبهشت ۱۳۴۵ تصویب شد و بورس تهران عملا در سال ۱۳۴۶ با ورود سهام بانک صنعت و معدن و شرکت نفت پارس فعالیت خود را آغاز نمود.
مزایای ورود به بورس
بورس مکان و شرایطی را بوجود می آورد تا سرمایه گزاران و شرکت ها بتوانند در کنار یکدیگر فعالیت کرده و اهداف خود را برآورده سازند. بنابراین بازار بورس برای سرمایهگذاران و شرکت ها مزایای منحصر به فردی فراهم می کند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
مزایای سرمایه گذاران در بورس
بورس برای سرمایه گذاران مزایای زیادی همچون عدم نیاز به سرمایه کلان ، قدرت نقد شوندگی بالا ، بازده متناسب با ریسک، گسترش بازار بورس و وجود پتانسیل بالقوه را فراهم می کند.
۱-۱ عدم نیاز به سرمایه کلان
سرمایه گزاران می توانند با توجه به سرمایه خود در بازار بورس فعالیت کنند و محدودیتی در میزان سرمایه گزاری در این بازان وجود ندارد و شما میتوانید با صد هزار تومان وارد بورس شود.
۲-۱ قدرت نقد شوندگی بالا
سرمایه گذارن با حضور در بازار سرمایه می توانند در هر زمان به بازار وارد و یا از آن خارج شوند. توسعه الکترونیکی بازار نیز، سرعت ورود و خروج به بازار نیز ، سرعت ورود و خروج به بازار را افزایش می دهد. چنین وضعیت مشابهی را ندرت می توان در سایر حوزه های سرمایه گذاری مشاهده کرد.
۳-۱ بازده متناسب با پذیرش ریسک
بازار سرمایه شرایطی را برای سرمایه گذاران فراهم آورده است تا آنها با توجه به میزان تحمل ریسک خود اقدام سرمایه گذاری نمایند. در مدیریت سرمایه گذاری یک قاعده کلی وجود دارد که اصطلاحا رابطه بده – بستان میان ریسک و بازده میگویند، هرچه سرمایه گذار با تحمل ریسک پایین تر کسب خواهد کرد. از این رو، هر سرمایهگذار می تواند با توجه به میزان تحمل ریسک خود، بازده مورد نظر خود را طلب کند
۴-۱گسترش بورس
در چندسال اخیر بورس ایران رشد فزاینده ای داشته است و با توجه به ارائه ابزار های مالی جدید در چند سال اخیر، انتظار افزایش رشد این بازار تا رسیدن به ظرفیت نهایی کماکان وجود دارد.
۵-۱ وجود پتانسیل بالقوه
علی رغم رشد این بازار در چند سال اخیر همچنان ظرفیت های رشد بالقوه ای وجود دارد و همچنین سیاست های خصوصی سازی دولت به تقویت این بازارها کمک می کند.
مزایای ورود به بورس برای شرکت ها
معافیت مالیاتی
معادل ۱۰ درصد از مالیات بر در آمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس های کالای پذیرفته شده و بفروش می رسد و ۱۰ درصد از مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آنها برای معامله در بورس های داخل و خارجی پذیرفته می شود و ۵ درصد از مالیات بر درآمد شرکتهایی که سهام آنها برای معامله در بورس های داخلی و خارجی پذیرفته می شود از سال پذیرش تا زمانی که از فهرست شرکت های پذیرفته شده در این بورس ها یا بازارها حذف نشده اند، با تایید سازمان بورس و اوراق بهادار بخشوده می شود.
تسهیل در افزایش سرمایه
در بورس به جهت تمرکز سرمایه که با هدف مشارکت در حقوق شرکت های مورد پذیرش صورت گرفته و یک بازار هدفمند را تشکیل داده است، امکان افزایش سرمایه در این بازار بسیار ساده تر از حالتی است که شرکت ها در خارج از بورس به این امر اقدام میورزندْ چرا که مجبور خواهند بود تا برای افزایش سرمایه اقدام به جذب شرکای جدید نمایند.
تأمین مالی از طریق اوراق بدهی (اوراق مشارکت و دیگر اوراق بهادار با در آمد ثابت)
بر اساس قانون تجارت به شرکت های سهامی عام اجازه داده شده است تا نسبت به انتشار اوراق مشارکت اقدام کنند از این رو ْ حضور در یک بازار متمرکز این امر را به نحو چشمگیری تسهیل خواهد کرد.
اخیرا شرکت ها میتوانند از طریق انواع اوراق بهادار با درآمد ثابتْ نظیر صکوک اجاره و صکوک مرابحه اقدام به تأمین مالی نمایند.
انواع تحلیل در بورس
تحلیل فاندامنتال
تحليل بنيادی روشي برای نگاه به بازار با استفاده از تحليل نيروهای سياسي، اقتصادی و اجتماعي تأثيرگذار بر عرضه و تقاضای يك دارايي است.استفاده از عرضه و تقاضا به عنوان شاخصي كه مسير حركت قيمت را تعيين مي كند آسان است. سخت ترين بخش اينكار تحليل تمام عوامل تأثيرگذار بر عرضه و تقاضاست. يك تحليل گر بنيادی بايد بتواند دليل اينكه چرا و با چه قطعيتي رويدادهای مختلف( مانند افزايش نرخ ارز) بر اقتصاد يك كشور وسرانجام عرضه و تقاضای يك دارايي تأثير مي گذارد را تعيين كند.
تحلیل تکنیکال
تحليل تكنيكال(تحلیل فنی چارت قیمت بر حسب زمان) روشی است كه معامله گران با استفاده از آن به مطالعه تغييرات قيمتي مي پردازند. از نظر تئوريك يك فرد مي تواند با مشاهده تغييرات قيمت های تاريخي شرايط معاملاتي كنوني و تغييرات بالقوه قيمتي را مشخص كند. در تحلیل تکنیکال فرض می شود که تمام پارامترهای موثر در قیمت لحاظ شده و ما نیازی به دیگر تحلیل ها نداریم.
تحلیل تمایلات یا روانشناسی بازار
پيش تر گفتيم كه از نظر تئوريك، قيمت تمام اطلاعاتي كه در بازار در دسترس است را منعكس مي كند. متأسفانه برای معامله گران،اين نكته آنقدرها هم ساده نيست. بازارها تمامي اطلاعات را به همين سادگي منعكس نمي كند. مخصوصا در بورس و فرابورس که ما با آن کار داریم . هر معامله گر در مورد عملكرد بازار عقيده و توضيح خود را دارد. اما بازار منعكس كننده احساسي است كه اكثريت معامله گران درمورد بازار دارند. افكار و عقايد معامله گران، كه در معامله ای كه انجام ميدهند منعكس مي شود،به شكل گيری احساسات وتمايلات كلي بازار كمك مي كند.
سعید نیک اختر
